In het noordoosten van de provincie Vlaams-Brabant, op de grens met Limburg, ligt Diest. Vanuit deze Vlaamse stad kun je het Webbekoms Broek verkennen. Dit natuurgebied is een waterrijke oase van rust net buiten het centrum van de stad. Vier bewegwijzerde wandelroutes starten bij het bezoekerscentrum vlak naast het recreatiedomein Halve Maan. Wie zijn wandelroute liever op een rustiger plek wil beginnen, kan ervoor kiezen om te vertrekken vanaf de kerk van Webbekom en eventueel een pauze in te lassen in Diest. Deze routes gidsen je niet enkel door het natuurgebied, ze leiden je ook over de historische stadswallen van Diest.
Diest, stad aan de Demer
In de Middeleeuwen was Diest een florerende stad. Haar ligging aan de rivier de Demer en aan de handelsweg Brugge-Keulen maakten het een welvarende stad. Graan- en veemarkten brachten veel geld in het laatje, maar het was vooral de lakenhandel in de veertiende en vijftiende eeuw die de inwoners grote welvaart bracht. Het Diestse laken was gekend en doorheen bijna heel West-Europa te koop. Gelegen op de grens van het hertogdom Brabant en het prinsbisdom Luik, kende Diest veel belegeringen. De stad werd ettelijke keren geplunderd en verwoest.
Oranje-Nassau
Diest is door de historische band met het huis Nassau een Oranjestad. In 1963 sloten verschillende steden die een vriendschapsband hebben met het Nederlands koningshuis een vriendschapsverdrag wat resulteerde in de Unie van Oranjesteden. Diest kent een lange geschiedenis met het huis van Oranje-Nassau. De stad kwam in 1499 door ruil in het bezit van graaf Engelbrecht II van Nassau. Tot 1795, toen de Zuidelijke Nederlanden bij Frankrijk werden aangehecht, bleef Diest in bezit van het huis van Oranje Nassau. Filips Willem, de oudste zoon van Willem van Oranje, ligt in de Sint-Sulpitiuskerk in Diest begraven. De huidige Nederlandse koning, Willem-Alexander, voert nog steeds de adellijke titel Baron van Diest.
Webbekoms Broek
Ten Oosten van Diest ligt het natuurgebied Webbekoms Broek. Het reservaat leunt aan tegen de stadskern en dankt zijn naam aan de Diestse deelgemeente Webbekom op wiens grondgebied het grotendeels ligt. Rietvelden, hooi- en graslanden voeren de boventoon in het gebied van 240 hectare groot. Door de vele bloemen die er groeien, is het een waar paradijs voor insecten en vogels. Enkele bedreigde vogelsoorten als wespendief en blauwborst zorgen ervoor dat dit natuurgebied door Europa beschermd is als vogelrichtlijngebied. Het Webbekoms Broek is eigendom van het Vlaams Gewest. De Vlaamse Milieumaatschappij en het Agentschap voor Natuur en Bos zorgen samen voor het beheer.
Begrazing
Wie doorheen het Webbekoms Broek wandelt, heeft een goede kans om grazers te spotten. Op de droge graslanden mogen landbouwers hun runderen laten grazen. De beheerders zetten IJslandpony’s en Aberdeen Angus-runderen in op de nattere gedeelten. Dit draagt bij tot het behoud van het open landschap. Voor een optimaal resultaat worden slechts twee dieren per hectare ingezet.
Wateroverlast in de Demervallei
De voornaamste waterloop die je op je pad tegenkomt, is de Demer. Samen met zijn zijrivier de Zwarte Beek, de Grote Leigracht en de Leigracht zorgt hij voor het vochtige en het soms moerassige karakter van het Webbekoms Broek. De Demervallei is al eeuwenlang erg gevoelig voor overstromingen. Wachtbekkens en overstromingsgebieden moeten ernstige wateroverlast voorkomen. Het Webbekoms Broek doet dienst als overstromingsgebied.
Bezoekerscentrum Webbekoms Broek
Het Webbekoms Broek is gemakkelijk te verkennen vanuit het bezoekerscentrum dat gelegen is tegen de stadskern en aanleunt bij het recreatiedomein Halve Maan. Van uit dit centrum vertrekken er vier bewegwijzerde wandelroutes die via de stadsomwalling en langs het recreatiedomein het natuurreservaat in duiken. De routes zijn respectievelijk drie, drie en een halve, vijf en acht en een halve kilometer lang en bewegwijzerd met een gekleurde geometrische figuur. In het bezoekerscentrum worden ook educatieve activiteiten als workshops, lezingen en tentoonstellingen georganiseerd.
Provinciedomein Halve Maan
De Halve Maan is een provinciedomein van vijftig hectare groot. Het ontleent zijn naam aan de lunette, een vroegere wachtpost van de negentiende-eeuwse verdedigingsgordel rondom Diest. Kinderen kunnen in dit provinciaal domein genieten van waterpret in het openluchtzwembad met zijn glijbanen of ravotten in de speeltuinen. Ook sportactiviteiten als tennis, hengelen, minigolfen of waterfietsen zijn mogelijk. Het recreatiedomein herbergt een outdoor fitness installatie, wat uniek is in Vlaanderen. Zonnekloppers kunnen van de zomer genieten aan het witte zandstrand.
Praktische informatie
Het bezoekerscentrum van het Webbekoms Broek is gelegen aan de Omer Vanaudenhovelaan 48 te 3290 Diest. Het provinciaal domein Halve Maan is op hetzelfde adres gehuisvest. Wandelaars die in deelgemeente Webbekom wensen te starten, kunnen hun tocht aanvatten aan de kerk aldaar in de Webbekomstraat. Hou er rekening mee dat het in het natuurgebied erg drassig kan zijn. De passages langs de verdedigingsgordel tellen wat trapjes en kennen enig hoogteverschil. De routes zijn dan ook niet geschikt voor rolstoelgebruikers. Het bezoekerscentrum is anno 2019 van april tot eind oktober elke zondag geopend van 14 uur tot 17 uur. De wandelroutes zijn heel het jaar door toegankelijk.